ولادت حضرت معصومه (س)روز اول ذیقعده سال ١٧٣ هجرى قمرى در مدینه

نام شریف آن بزرگوار فاطمه و مشهورترین لقب آن حضرت، «معصومه» است. پدر بزرگوارش امام هفتم شیعیان حضرت موسى بن جعفر (ع) و مادر مکرمه اش حضرت نجمه خاتون (س) است . آن بانو مادر امام هشتم نیز هست . لذا حضرت معصومه (س) با حضرت رضا (ع) از یک مادر هستند. ولادت آن حضرت در روز اول ذیقعده سال ١٧٣ هجرى قمرى در مدینه منوره واقع شده است. دیرى نپایید که در همان سنین کودکى مواجه با مصیبت شهادت پدر گرامى خود در حبس هارون در شهر بغداد شد. لذا از آن پس تحت مراقبت و تربیت برادر بزرگوارش حضرت على بن موسى الرضا (ع) قرارگرفت.

در سال ٢٠٠ هجرى قمرى در پى اصرار و تهدید مأمون عباسى سفر تبعید گونه حضرت رضا (ع) به مرو انجام شد و آن حضرت بدون این که کسى از بستگان و اهل بیت خود را همراه ببرند راهى خراسان شدند.

یک سال بعد از هجرت برادر، حضرت معصومه (س) به شوق دیدار برادر و ادای رسالت زینبی و پیام ولایت به همراه عده اى از برادران و برادرزادگان به طرف خراسان حرکت کرد و در هر شهر و محلى مورد استقبال مردم واقع مى شد. این جا بود که آن حضرت نیز همچون عمه بزرگوارشان حضرت زینب(س) پیام مظلومیت و غربت برادر گرامیشان را به مردم مؤمن و مسلمان مى رساندند و مخالفت خود و اهلبیت (ع) را با حکومت حیله گر بنى عباس اظهار مى کرد. بدین جهت تا کاروان حضرت به شهر ساوه رسید عده اى از مخالفان اهلبیت که از پشتیبانى مأموران حکومت برخوردار بودند،سر راه را گرفتند و با همراهان حضرت وارد جنگ شدند، در نتیجه تقریباً همه مردان کاروان به شهادت رسیدند، حتى بنابر نقلى حضرت(س) معصومه را نیز مسموم کردند.

به هر حال ، یا بر اثر اندوه و غم زیاد از این ماتم و یا بر اثر مسمومیت از زهر جفا، حضرت فاطمه معصومه (س)بیمار شدند و چون دیگر امکان ادامه راه به طرف خراسان نبود قصد شهر قم را نمود. پرسید: از این شهر«ساوه» تا «قم» چند فرسنگ است؟ آن چه بود جواب دادند، فرمود: مرا به شهر قم ببرید، زیرا از پدرم شنیدم که مى فرمود: شهر قم مرکز شیعیان ما است. بزرگان شهر قم وقتى از این خبر مسرت بخش مطلع شدند به استقبال آن حضرت شتافتند; و در حالى که «موسى بن خزرج» بزرگ خاندان «اشعرى» زمام ناقه آن حضرت را به دوش مى کشید و عده فراوانى از مردم پیاده و سواره گرداگرد کجاوه حضرت در حرکت بودند، حدوداً در روز ٢٣ ربیع الاول سال ٢٠١ هجرى قمرى حضرت وارد شهر مقدس قم شدند. سپس در محلى که امروز «میدان میر» نامیده مى شود شتر آن حضرت در جلو در منزل «موسى بن خزرج» زانو زد و افتخار میزبانى حضرت نصیب او شد.

آن بزرگوار به مدت ١٧ روز در این شهر زندگى کرد و در این مدت مشغول عبادت و راز و نیاز با پروردگار متعال بود.

محل عبادت آن حضرت در مدرسه ستیه به نام «بیت النور» هم اکنون محل زیارت ارادتمندان آن حضرت است.

سرانجام در روز دهم ربیع الثانى و «بنا بر قولى دوازدهم ربع الثانى» سال ٢٠١ هجرى پیش از آن که دیدگان مبارکش به دیدار برادر روشن شود، در دیار غربت و با اندوه فراوان دیده از جهان فروبست و شیعیان را در ماتم خود به سوگ نشاند .مردم قم با تجلیل فراوان پیکر پاکش را به سوى محل فعلى که در آن روز بیرون شهر و به نام «باغ بابلان» معروف بود تشییع نمودند. همین که قبر مهیا شد دراین که چه کسى بدن مطهر آن حضرت را داخل قبر قرار دهد دچار مشکل شدند، که ناگاه دو تن سواره که نقاب به صورت داشتند از جانب قبله پیدا شدند و به سرعت نزدیک آمدند و پس از خواندن نماز یکى از آن دو وارد قبر شد و دیگرى جسد پاک و مطهر آن حضرت را برداشت و به دست او داد تا در دل خاک نهان سازد.

آن دو نفر پس از پایان مراسم بدون آن که با کسى سخن بگویند بر اسب هاى خود سوار و از محل دور شدند.

بنا به گفته بعضی از علما به نظر مى رسد که آن دو بزرگوار، دو حجت پروردگار: حضرت رضا (ع) و امام جواد (ع) باشند چرا که معمولاً مراسم دفن بزرگان دین با حضور اولیا الهی انجام شده است.

پس از دفن حضرت معصومه(س) موسى بن خزرج سایبانى از بوریا بر فراز قبر شریفش قرار داد تا این که حضرت زینب فرزند امام جواد(ع) به سال ٢٥٦ هجرى قمرى اولین گنبد را بر فراز قبر شریف عمه بزرگوارش بنا کرد و بدین سان تربت پاک آن بانوى بزرگوار اسلام قبله گاه قلوب ارادتمندان به اهلبیت (ع). و دارالشفای دلسوختگان عاشق ولایت وامامت شد.

	اَلـسَّلامُ عَـلى آدَمَ صَـفْوَةِ اللّه ِ،	سـلام بـر حـضـرت آدم بـرگزیده خـدا
	اَلسَّلامُ عَلى نوُح نَبِىِّ اللّه ِ ،	سلام بر حضرت نوح پیامبر خدا
	اَلسَّلامُ عَلى ا ِبْراهیمَ خَلیل ِ اللّه ِ،	سلام بر حضرت ابراهیم دوست خدا
	اَلسَّلامُ عَلى موُسى کَلیم ِاللّه ِ ،	سلام بر حضرت موسى هم صحبت خدا
	اَلسَّلامُ عَلى عیسى روُح ِ اللّه ِ،	سلام بر حضرت عیسى روح الله
	اَلسَّلامُ عَلَیْکَ یا خَیْرَ خَلْقَ اللّه ِ ،	سلام بر تو اى رسول خدا
	اَلسَّلامُ عَلَیْکَ یا صَفِىَّ اللّه ِ،	سلام بر تو اى برگزیده خدا
	اَلسَّلامُ عَلَیْکَ یا مُحَمّدَ بْنَ	سلام بر تو اى محمّد بن
	عَبْد ِاللّه ِ، خاتَمَ النَّبِیّینَ،	عبداللّه خاتم پیامبران
	اَلسَّلامُ عَلَیْکَ یا اَمیرَالْمُؤْمِنینَ	سلام بر تو امیر مؤمنان
	عَلىَّ بْنَ اَبى طالِب ، وَصِىَّ رَسوُل ِ اللّه ِ،	علىّ بن ابى طالب وصىّ رسول خدا
	اَلسَّلامُ عَلَیْک ِ یا فاطِمَةُ	سلام بر تو اى فاطمه
	سَیِّدَةَ نِساءِ الْعالَمینَ،	اى بزرگ بانوى بانوان اسلام
	اَلسَّلامُ عَلَیْکُما یا سِبْطَىْ نَبِىِّ الرَّحْمَة ِ،	سلام بر شما اى دو سبط پیامبر رحمت،
	وَ سَیِّدَىْ شَباب ِ أَهْل ِ الْجَنَّة ِ ،	اى دو سرور جوانان اهل بهشت
	اَلسَّلامُ عَلَیْکَ یا عَلِىَّ بْنَ الْحُسَیْن ِ،	سلام بر تو اى على بن حسین
	سَیِّدَ الْعابِدینَ وَ قُرَّةَ عَیْن ِ النّاظِرینَ،	اى سرور عبادت پیشگان اى فروغ دیده بینندگان
	اَلسَّلامُ عَلَیْکَ یا مُحَمَّدَ بْنَ	سلام بر تو اى محمّد بن
	عَلِىٍّ، باقِرَ الْعِلْم ِ بَعْدَ النَّبِىِّ ،	على، اى شکافنده علم بعد از پیامبر
	اَلسَّلامُ عَلَیْکَ یا جَعْفَرَ بْنَ	سلام بر تو اى جعفر بن
	مُحَمَّد الصّاد ِقَ الْبارَّ الْامینَ ،	محمّد، اى راستگوى نیکوکار امین
	اَلسَّلامُ عَلَیْکَ یا موُسَى بْنَ	سلام بر تو اى موسى بن
	جَعْفَر الطّاهِرَ الطُّهْرَ،	جعفر، اى پاک و پاکیزه
	اَلسَّلامُ عَلَیْکَ یا عَلِىِّ بْنَ موُ سَ ى الرِّضَا	سلام بر تو اى على بن موسى اى پسندیده
	الْمُرْتَضى، اَالسَّلامُ عَلَیْکَ یا مُحَمَّدَ بْنَ عَلِى	سلام بر تو اى محمّد بن على،
	التَّقِىَّ، اَلسَّلامُ عَلَیْکَ یا عَلِىِّ بْنَ مُحَمَّد	اى خویشتن دار، سلام بر تو اى على بن محمّد
	النَّقِىَّ النّاصِحَ الْأَمینَ، اَلسَّلامُ عَلَیْکَ یا حَسَنَ	اى پاک سرشت و خیرخواه و امین، سلام بر تو اى حسن
	بْنَ عَلِىٍّ، اَلسَّلامُ عَلَى الْوَصِىِّ مِنْ بَعْدِه ِ .	بن على، سلام بر وصى بعد از او
	اَللّهُمَّ صَلِّ عَلى نُورِکَ وَ سِراجِکَ، وَ وَلِىِّ	بار خدایا صلوات بفرست بر نور و چراغ روشنگرت ، بر ولىّ
	وَلِیِّکَ، وَ وَصِیِّکَ، وَ حُجَّتِکَ	ولیّت ، بر وصىّ وصیّت، بر حجّت خود
	عَلى خَلْقِکَ .	بر بندگانت .
	اَلسَّلامُ عَلَیْک ِ یابِنْتَ رَسوُل ِ اللّه ِ،	سلام بر تو اى دختر رسول خدا
	اَلسَّلامُ عَلَیْک ِ یابِنْتَ فاطِمَةَ وَ خَدیجَةَ ،	سلام بر تو اى دختر فاطمه و خدیجه
	اَلسَّلامُ عَلَیْک ِ یابِنْتَ اَمیر ِ الْمُؤْمِنینَ ،	سلام بر تو اى دختر امیر مؤمنان
	اَلسَّلامُ عَلَیْک ِ یابِنْتَ الْحَسَن ِ وَ الْحُسَیْن ِ	سلام بر تو اى دختر امام حسن و امام حسین
	اَلسَّلامُ عَلَیْک ِ یابِنْتَ وَلِىِّ اللّه ِ ،	سلام بر تو اى دختر ولىّ خدا
	اَلسَّلامُ عَلَیْک ِ یا اُخْتَ وَلِىِّ اللّه ِ،	سلام بر تو اى خواهر ولىّ خدا
	اَلسَّلامُ عَلَیْک ِ یا عَمَّةَ وَلِىِّ اللّه ِ ،	سلام بر تو اى عمه ولىّ خدا
	اَلسَّلامُ عَلَیْک ِ یابِنْتَ موُسَى بْن ِ جَعْفَر ،	سلام بر تو اى دختر موسى بن جعفر
	وَ رَحْمَةُ اللّه ِ وَ بَرَکاتُهُ.	رحمت و برکات خدا بر تو باد.
	اَلسَّلامُ عَلَیْک ِ، عَرَّفَ اللّهُ بَیْنَنا وَ بَیْنَکُمْ فِى	سلام بر تو، خداوند آشنایى برقرار کند میان ما و شما
	الْجَنَّة ِ، وَ حَشَرَنا فى زُمْرَتِکُمْ، وَ أَوَرَدْنا	در بهشت، و ما را در زمره شما محشور کند، و ما را
	حَوْضَ نَبِیِّکُمْ، وَ سَقانا بِکَأْس ِ جَدِّ کُمْ مِنْ یَد ِ	بر حوض پیامبر شما وارد کند، و ما را با کاسه جدّ شما از دست
	عَلِى ِّ بْن ِ اَبى طالِب ، صَلَواتُ اللّه عَلَیْکُمْ ،	علىّ بن ابى طالب سیراب کند ـ صلوات خدا بر شما باد ـ
	أَسْئَلُ اللّه أَنْ یُر ِیَنا فیکُمُ السُّروُرَ وَ الْفَرَجَ ،	از خداوند مى خواهم که سرور و فرج شما رابه ما بنمایاند،
	وَ أَنْ یَجْمَعَنا وَ إِیّاکُمْ فى زُمْرَة ِ جَدِّکُمْ مُحَمَّد،	ما و شما را در زمره جدّ بزرگوارتان حضرت محمّد ـ که
	صَلَّى اللّهُ عَلَیْه ِ وَ آلِه ِ، وَ أَنْ لا یَسْلُبَنا	درود خدا بر او و آلش باد ـ گرد آورد، و معرفت شمارا
	مَعْر ِ فَتَکُمْ، إِنَّهُ وَلِىِّ قَدیرٌ.	از ما نگیرد، که او صاحب اختیار و مقتدر است .
	أَتَقَرَّبُ إِلَى اللّه ِ بِحُبِّکُمْ وَ الْبَرإَة ِ مِنْ	به سوى خداوندتقرّب مى جویم با محبّت شما و بیزازى از
	أَعْدائِکُمْ، وَ التَّسْلیم ِ إِلَى اللّه ِ ، راضِیاً بِه ِ غَیْرَ	دشمنان شما، و با تسلیم شدن به فرمان خدا، از روى رضایت، نه
	مُنْکِر وَ لا مُسْتَکْبِر وَ عَلى یَقین ِ ما أَتى بِه ِ	انکار و نه استکبار، و با یقین به آنچه
	مَحَمَّدٌ وَ بِهَ راض، نَطْلُبُ بِذلِکَ وَجْهِکَ	حضرت محمّد (ص) آورده و به آن راضى هستم، با این عقیده عنایت تو را مى طلبم
	یا سَیِّدى ، اَللّهُمَّ وَ رِضاکَ وَ الدّارَ الْآخِرَةِ .	اى سرور من، خدایا رضایت ترا و سراى آخرت را خواستارم .
	یا فاطِمَةُ ا ِشْفَعى لى فِى الْجَنَّة ِ ،	اى فاطمه(معصومه) در مورد بهشت از من شفاعت کن ،
	فَا ِنَّ لَکَ عِنْدَاللّْه ِ شَأْناً مِنَ الشَّأْن ِ.	که ترا نزد خدا مقام رفیعى است.
	اَللّْهُمّ ا ِنى اَسْئَلُکَ أَنْ تَخْتِمَ لى بِالسَّعادَة ِ ،	خداوندا من از تو مى خواهم که عاقبت امر مرا به سعادت ختم کنى ،
	فَلاتَسْلُبْ مِنّى ِ ما أَنَا فیه ِ،وَ لاحُولَ وَ لا قُوَةَ	پس عقایدى که دارم از من نگیر، که هیچ نیرو و قدرتى
	إِلا بالّله الْعَلِىِّ الْعَظیم ِ .	جز خداوند بزرگ و والانیست
	اَللّهُمَ اسْتَجِبْ لَنا، وَ تَقَبَّلْهُ بِکَرَمِکَ وَ عِزَّتِکَ ،	خداوندا دعایم را مستجاب کن، و آنرا به کرم و عزت
	وَ بِرَحْمَتِکَ وَ عافِیَتَکَ، وَ صَلَّى الّلهُ عَلى مُحَمَّد	و رحمت و عافیت خود از من قبول فرما، بر محمّد و همه
	وَ آلِه ِ أَجْمَعینَ، وَ سَلَّمَ تَسْلیما	اهلبیت او صلوات فراوان و درود بى پایان بفرست
	یا أَرْحَمَ الرّاحِمینَ .	اى بخشنده ترین بخشندگان.